Τα κατώτερα παιδιά του πλανήτη

Tο 2012, στην άλλη άκρη της γης, στο µακρινό Περού, βρίσκονται φυλές Ινδιάνων πλήρως αποµονωµένες από τον έξω κόσµο, που έχουν για σπίτι τους το τροπικό δάσος του Αµαζονίου.

Οι αποµονωµένες φυλές του Αµαζονίου, 15 περίπου στον αριθµό - µεταξύ αυτών και οι Cacataibo, Isconahua, Matsigenka, Mashco-Piro, Mastanahua, Murunahua, Nanti και Yora -, αποτελούνται από νοµαδικούς πληθυσµούς που µεταναστεύουν από τη µία περιοχή του δάσους στην άλλη, ανάλογα µε την εποχή. Φορούν υποτυπώδη ρούχα, ενώ σε κάποιες φυλές οι άνθρωποι συνηθίζουν να βάφουν κόκκινα τα σώµατά τους µε βαφή που φτιάχνουν από σπόρους του θάµνου annato. Τρέφονται µε αυγά χελωνών, ψάρια, µπανάνες, µούρα, ρίζες και καρπούς, καθώς επίσης και µε κρέας από ζώα που κυνηγούν, όπως πίθηκοι, ελάφια, ταπίρ και πεκάρι (σ.σ.: χοίροι της Νότιας Αµερικής). Χρησιµοποιούν µεταλλικά εργαλεία, όπως µαχαίρια και µατσέτες, καθώς επίσης και σκεύη που πιθανόν να προέρχονται από το ανταλλακτικό εµπόριο µεταξύ φυλών.

Σίγουρα δεν πρόκειται για «υπανάπτυκτες» φυλές που ζουν στην «εποχή του λίθου», όπως θέλουν κάποιοι να τις παρουσιάζουν. Λάθος είναι επίσης και ο ισχυρισµός πως έχουν απόλυτη άγνοια για τον έξω κόσµο. Όσες φορές ήρθαν σε επαφή µε ξένους, έχουν καταστήσει σαφές µε τη συµπεριφορά τους - άλλοτε επιθετική και άλλοτε προειδοποιητική - πως θέλουν να µείνουν µόνοι. Θα λέγαµε, απλώς, ότι έχουν επιλέξει να ζουν διαφορετικά. Άλλωστε η εµπειρία τους µε τον «έξω κόσµο» κάθε άλλο παρά ευχάριστη ήταν. ∆εν πρέπει να ξεχνάµε πως η βία που υπέστησαν από τους έποικους οι πρόγονοι πολλών εξ αυτών των πληθυσµών στο πέρασµα των αιώνων ήταν φρικώδης.

Θανάσιµη απειλή

Η αποψίλωση µεγάλου µέρους του Αµαζονίου έχει, ήδη, προκαλέσει την αλλοίωση του οικιστικού περιβάλλοντός τους, εξαναγκάζοντάς τους να µετατοπιστούν και να αναζητήσουν καταφύγιο ακόµα βαθύτερα µέσα στο δάσος. Σήµερα οι αποµονωµένες φυλές του Αµαζονίου θεωρούνται οι πιο ευάλωτοι πληθυσµοί στον πλανήτη, καθώς κινδυνεύουν µε ολοκληρωτικό αφανισµό.

Η επαφή τους µε τον έξω κόσµο συνιστά στην κυριολεξία θανάσιµη απειλή για την επιβίωσή τους.

Οι εργαζόµενοι στην ολοένα και επεκτεινόµενη στον Αµαζόνιο πετρελαϊκή βιοµηχανία, καθώς και οι παράνοµοι υλοτόµοι που εισβάλλουν στη γη τους, κουβαλούν θανάσιµες γι’ αυτούς τους ανθρώπους ασθένειες.

Μην έχοντας αναπτύξει τα αντισώµατα του «έξω κόσµου», ένα απλό κρύωµα συχνά αποβαίνει µοιραίο. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της φυλής Nahua, της οποίας ο µισός και πλέον πληθυσµός αφανίστηκε στη δεκαετία του ’80, όταν άνθρωποι της Shell, ερευνώντας για κοιτάσµατα πετρελαίου, ήρθαν σε επαφή µε τη φυλή και της µετέδωσαν τις αρρώστιες του «έξω κόσµου».

Η εξερεύνηση για ορυκτά κοιτάσµατα έχει αποδειχθεί µοιραία για τους αυτόχθονες Ινδιάνους. Οι δρόµοι και τα µονοπάτια που διανοίγονται από τις οµάδες εξερεύνησης

χρησιµοποιούνται στη συνέχεια και από άλλους «εισβολείς», όπως οι παράνοµοι υλοτόµοι, οι διακινητές ουσιών, οι βιοπειρατές κ.ά., µε αποτέλεσµα να αυξάνεται η πιθανότητα επαφής και µετάδοσης θανάσιµων ασθενειών στις αποµονωµένες φυλές.

Η διακήρυξη του ΟΗΕ

Σε αυτό το ολοένα και πιο απειλητικό για την επιβίωση των φυλών του Αµαζονίου πλαίσιο, ο ΟΗΕ έχει εκδώσει οδηγίες-κατευθύνσεις µε τις οποίες καθιστά σαφές ότι:

♦ Οι εν λόγω φυλές έχουν δικαίωµα να παραµείνουν αποµονωµένες.

♦ Η γη στην οποία διαβιούν πρέπει να παραµείνει ανέγγιχτη.

♦ Τα κράτη στα οποία υπάγονται οι εκτάσεις του Αµαζονίου και στις οποίες διαµένουν οι φυλές δεν πρέπει να χορηγούν δικαιώµατα εκµετάλλευσης φυσικών πόρων σε εταιρείες ή οργανισµούς.

Ωστόσο, η κυβέρνηση του Περού μόνο πρόθυμη να προστατέψει τις φυλές δεν είναι. Αντιθέτως, αγνοεί επιδεικτικά τις κατευθύνσεις του ΟΗΕ, παρέχοντας όλες τις

δυνατές διευκολύνσεις σε όσες ξένες πετρελαϊκές εταιρείες επιθυμούν να εξερευνήσουν ανέγγιχτες μέχρι τώρα περιοχές του Αμαζονίου.

Περισσότερο από το 70% της συνολικής έκτασης του περουβιανού Αμαζονίου είναι εκμισθωμένο σε πετρελαϊκές εταιρείες.

Ενδεικτικό της στάσης που ακολουθεί η κυβέρνηση του Περού είναι ότι, αντί να συμμορφωθεί με τη σχετική έκθεση του ΟΗΕ για την προστασία των απομονωμένων φυλών, επέτρεψε την περαιτέρω επέκταση του μεγαλύτερου προγράμματος φυσικού αερίου της χώρας σε εδάφη βαθιά μέσα στον Αμαζόνιο, όπου είναι γνωστό ότι ζουν πληθυσμοί απομονωμένων Ινδιάνων.

Ο πρόεδρος της ΜΚΟ survival for tribal peoples Stephen Corry εστιάζει στο γεγονός πως η επαναστατική έκθεση του ΟΗΕ αναγνωρίζει επιτέλους τα δικαιώματα των απομονωμένων Ινδιάνων και επισημαίνει ότι το Περού οφείλει να σεβαστεί αυτούς, οι οποίοι επιθυμούν να παραμείνουν απομονωμένοι, πριν ολόκληρες φυλές εξαφανιστούν.

Παράλληλα, προτρέπει όλους εμάς να υπογράψουμε μία αίτηση διαμαρτυρίας προς τον πρόεδρο του Περού, στην οποία να ζητάμε την προστασία των απομονωμένων πληθυσμών και την απαγόρευση εισόδου στις πετρελαϊκές εταιρείες και τους υλοτόμους. Στόχος της εκστρατείας είναι η συγκέντρωση τουλάχιστον 150.000 υπογραφών, ενώ μέχρι στιγμής οι υπογράφοντες φτάνουν τους 114.190.

Ας σεβαστούμε αυτούς τους πληθυσμούς και ας προασπιστούμε το δικαίωμα διαβίωσής τους σε συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας!