Η κλιματική αλλαγή συρρικνώνει ζώα και φυτά

Είδη ζώων και φυτών, πολλά από τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της τροφικής αλυσίδας, συρρικνώνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής... είναι το συμπέρασμα μελέτης, η οποία δημοσιεύεται σήμερα στην επιθεώρηση Nature Climate Change.

Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα και το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης μελέτησαν από μικροοργανισμούς μέχρι τεράστιους θηρευτές, μέσα από το πρίσμα παλαιότερων επεισοδίων κλιματικής αλλαγής, και διαπίστωσαν ότι σε ποσοστό 45%, τα είδη αυτά γίνονταν όλο και μικρότερα με την πάροδο των γενεών εξαιτίας της ανόδου της θερμοκρασίας και των αλλαγών στις βροχοπτώσεις.

Κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου επεισοδίου πριν από 55 εκατομμύρια χρόνια, το οποίο έχει συγκριθεί με τη σημερινή κλιματική αλλαγή, έντομα όπως τα μυρμήγκια, οι σφήκες και τα σκαθάρια, συρρικνώθηκαν κατά 50-75% μέσα σε μερικές χιλιάδες χρόνια. Λίγο μικρότερη ήταν η συρρίκνωση που διαπίστωσαν σε θηλαστικά όπως οι σκίουροι και οι αρουραίοι.

Τα συμπεράσματά τους ωστόσο δεν αφορούν μόνο το μακρινό παρελθόν. Από τα 85 είδη που μελέτησαν, είδαν ότι το 45% δεν έχει επηρεαστεί από την κλιματική αλλαγή. Από το υπόλοιπο 55%, το μέγεθος τεσσάρων στα πέντε μειώθηκε, ενώ του ενός στα πέντε αυξήθηκε - κάτι που σε κάποιες περιπτώσεις εξέπληξε τους ερευνητές. «Περιμέναμε ότι με την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, τα φυτά θα μεγάλωναν», επισημαίνουν στην έκθεσή τους, όμως πολλά από αυτά συρρικνώθηκαν εξαιτίας των αλλαγών στη θερμοκρασία, στην υγρασία και στις θρεπτικές ουσίες.

Οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα έντονες για τα ψυχρόαιμα ζώα, όπως τα αμφίβια και τα ερπετά. Αύξηση ενός βαθμού Κελσίου, «μεταφράζεται» σε 10% αύξηση του μεταβολισμού τους, κάτι που κατά τους επιστήμονες έχει ως αποτέλεσμα περιορισμό του μεγέθους τους. Μέσα σε μόλις 20 χρόνια π.χ., ο κοινός βάτραχος συρρικνώθηκε αισθητά. Ιδιαίτερα ανησυχητικές ήταν και οι παρατηρήσεις των επιστημόνων γύρω από είδη που βρίσκονται στο κάτω μέρος της τροφικής αλυσίδας. Στην οξείδωση των ωκεανών μεταξύ άλλων αποδίδεται η συρρίκνωση του φυτοπλαγκτού.

«Δεν πιστεύω ότι οι οργανισμοί θα μειωθούν σε τέτοιο βαθμό που βγαίνοντας κανείς έξω, θα βλέπει ότι τα δέντρα ξαφνικά είναι μισά σε μέγεθος απ' ό,τι ήταν», λέει η ερευνήτρια Τζένιφερ Σέρινταν, η οποία ειδικεύεται στη βιολογία διατήρησης. Όπως προσθέτει ωστόσο, η τάση για συρρίκνωση είναι αισθητή και οπωσδήποτε, μακροπρόθεσμα θα έχει τεράστιες συνέπειες για τις καλλιέργειες καθώς και για την πρόσβαση των υπολοίπων ειδών σε πηγές πρωτεΐνης.