Στις 30 Απριλίου έγινα 38 χρονών. Είμαι σε αυτή τη γη για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες. Κι όμως, ακόμη με εκπλήσσει το ότι κάνω πράγματα εδώ και τόσο πολύ καιρό – νιώθω σαν να έχω μόλις ξεκινήσει. Δε συνηθίζω να κάνω μεγάλο θέμα με τα γενέθλιά μου, αλλά όπως πάντα, ήταν μια ευκαιρία να σκεφτώ. Σκέφτηκα να μοιραστώ κάποια μαθήματα που έχω πάρει – σαν ένα χρήσιμο οδηγό για εκείνους που είναι στο ξεκίνημα.
Αυτό το άρθρο είναι για τα παιδιά μου που αυτή τη στιγμή μου λείπουν τόσο πολύ –είναι μία ήπειρο κι έναν ωκεανό μακριά μου. Ελπίζω αυτό εδώ να λειτουργήσει σαν ένα αμυδρό φως στους δρόμους που έχουν να αναζητήσουν μπροστά τους. Αν και ξέρω ότι σε αυτούς τους δρόμους θα σκοντάψουν κι εκείνοι σε πολλά σημεία, όπως σκόνταψα κι εγώ.
Αυτό είναι για σας, Chloe, Justin, Rain, Maia, Seth και Noelle. Ζητώ συγνώμη για το μήκος του άρθρου.
38 μαθήματα ζωής που έμαθα στα 38 μου χρόνια
1. Παραμέριζε την υπερηφάνεια σου πάντα για να ζητήσεις συγνώμη. Ποτέ δεν αξίζει να είσαι τόσο υπερήφανος ώστε να μην απολογείσαι – η σχέση σου υποφέρει και ποτέ δεν είναι για καλό.
2. Τα αγαθά που έχεις στην κτήση σου είναι χειρότερα κι από άχρηστα – είναι επιζήμια. Δεν προσθέτουν αξία στη ζωή σου, και σου κοστίζουν τα πάντα. Όχι μόνο τα χρήματα που χρειάστηκες να τα αγοράσεις, αλλά τον χρόνο που ξόδεψες για να τα αγοράσεις, τον χρόνο και τα χρήματα να τα διατηρήσεις, να τα ασφαλίσεις, να τα φτιάξεις, την ανησυχία σου γι’ αυτά κτλ.
3. Χαλάρωσε τους ρυθμούς σου. Σπάνια αξίζει να βιάζεσαι. Μπορείς να ευχαριστηθείς καλύτερα τη ζωή με ένα πιο αργό, νωχελικό βήμα.
4. Οι στόχοι δεν είναι τόσο σημαντικοί όσο νομίζουμε. Δοκίμασε να ζήσεις χωρίς στόχους για μία εβδομάδα. Θα δεις ότι μπορείς τελικά να κάνεις φοβερά πράγματα. Είσαι λιγότερο στρεσαρισμένος χωρίς στόχους, και είσαι πιο ελεύθερος να διαλέξεις μονοπάτια που δεν θα μπορούσες να έχεις προβλέψει χωρίς αυτούς.
5. Η στιγμή είναι το μόνο που υπάρχει. Όλες οι ανησυχίες και τα σχέδιά μας για το μέλλον, όλα αυτά που συνέβησαν στο παρελθόν και τα ξαναπαίζουμε σε επανάληψη – είναι όλα στο μυαλό μας, και απλά μας αποσπούν την προσοχή από το να ζήσουμε το τώρα ολοκληρωτικά. Άστο όλο αυτό, και απλά εστίασε σε αυτό που κάνεις, αυτήν ακριβώς τη στιγμή. Με αυτό τον τρόπο, κάθε πράξη μπορεί να είναι σαν διαλογισμός.
6. Όταν το παιδί σου ζητά την προσοχή σου, δίνε την πάντα απλόχερα. Δώσε στο παιδί σου την πλήρη προσοχή σου, και αντί να ενοχλείσαι από την διακοπή όταν έρχεται να σου ζητήσει κάτι ενώ εσύ κάνεις κάτι άλλο, να είσαι ευγνώμων για την υπενθύμιση να περάσεις χρόνο με κάποιον που αγαπάς.
7. Μην χρεωθείς. Αυτό συμπεριλαμβάνει χρέη σε πιστωτική κάρτα, χρέη για σπουδές, χρέη για το σπίτι, προσωπικά δάνεια, δάνειο για αυτοκίνητο κτλ. Νομίζουμε ότι είναι απαραίτητα, αλλά δεν είναι, καθόλου. Προκαλούν περισσότερους πονοκεφάλους απ’ ότι αξίζουν, μπορούν να καταστρέψουν ζωές, και μας κοστίζουν πολλά περισσότερα από αυτά που παίρνουμε. Ξόδευε λιγότερα απ’ όσα βγάζεις. Ζήσε χωρίς (ότι κι αν είναι αυτό) μέχρι να έχεις τα λεφτά να το πάρεις.
8. Δεν είμαι κουλ, αλλά δεν έχω πρόβλημα με αυτό. Χάλασα πολλή ενέργεια όταν ήμουν νεότερος με το να ανησυχώ για το πώς να είμαι κουλ. Πώς να είμαι άνετος. Έχει πολλή περισσότερη πλάκα να το ξεχάσεις αυτό, και απλά να είσαι ο εαυτός σου.
9. Το μόνο είδος μάρκετινγκ που χρειάζεσαι είναι ένα καταπληκτικό προϊόν. Αν είναι καλό, ο κόσμος θα διαδώσει τα καλά νέα για σένα. Όλα τα υπόλοιπα είδη μάρκετινγκ είναι ανειλικρινή.
10. Ποτέ μη στέλνεις ένα e-mail ή μήνυμα που είναι ακατάλληλο για τα μάτια του κόσμου. Σε αυτή την ψηφιακή εποχή, ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να διαρρεύσει σε δημόσια θέα.
11. Δεν μπορείς να παρακινήσεις τους ανθρώπους. Το καλύτερο που μπορείς να ελπίζεις είναι να τους εμπνεύσεις με τις πράξεις σου.
12. Αν πιάσεις τον εαυτό σου να κολυμπά με όλα τα υπόλοιπα ψάρια, πήγαινε από την άλλη μεριά. Ούτε εκείνοι ξέρουν που πάνε.
13. Θα χάσεις ένα σωρό πράγματα, αλλά δεν πειράζει. Προσπαθούμε τόσο πολύ να προφτάσουμε να κάνουμε τα πάντα, να ζήσουμε όλα τα απαραίτητα πράγματα, να μη χάσουμε τίποτα σημαντικό… που ξεχνάμε το απλούστατο γεγονός ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε τα πάντα. Αυτή η φυσική πραγματικότητα υπαγορεύει ότι θα χάσουμε τα περισσότερα πράγματα. Δεν μπορούμε να διαβάσουμε όλα τα καλά βιβλία, να δούμε όλες τις καλές ταινίες, να πάμε σε όλες τις καλύτερες πόλεις του κόσμου, να δοκιμάσουμε όλα τα καλύτερα εστιατόρια, να γνωρίσουμε όλους τους σπουδαίους ανθρώπους. Αλλά το μυστικό είναι: η ζωή είναι καλύτερη όταν δεν προσπαθούμε να τα κάνουμε όλα. Μάθε να απολαμβάνεις το κομμάτι της ζωής που ζεις – η ζωή με αυτό τον τρόπο εξελίσσεται υπέροχη.
14. Τα λάθη είναι ο καλύτερος τρόπος να μάθεις. Μη φοβάσαι να κάνεις λάθη. Προσπάθησε απλά να μην επαναλαμβάνεις τα ίδια τόσο συχνά.
15. Οι αποτυχίες είναι αυτές που θα σε οδηγήσουν στην επιτυχία. Χωρίς αποτυχία, δε θα μάθουμε ποτέ πώς να πετύχουμε. Έτσι, δοκίμασε να αποτύχεις, αντί να προσπαθείς να αποφύγεις την αποτυχία μέσω του φόβου.
16. Η ξεκούραση είναι πολύ πιο σημαντική απ’ όσο νομίζεις. Οι άνθρωποι δουλεύουν τόσο σκληρά, ξεχνούν να ξεκουράζονται, και μετά αρχίζουν να μισούν τις δουλειές τους. Στη γυμναστική, το βλέπεις συνέχεια: κάποιοι που προπονούνται για τον μαραθώνιο, εξαντλούνται γιατί δεν ξέρουν πώς να αφήσουν τους μύες και τις αρθρώσεις τους να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους. Προσπαθούν να κάνουν υπερβολικά πολλά επειδή δεν ξέρουν ότι η ξεκούραση είναι αυτή που κάνει το σώμα τους πιο δυνατό, μετά το στρες.
17. Λίγες χαρές ισοδυναμούν με ένα καλό βιβλίο, έναν ωραίο περίπατο, μία ωραία αγκαλιά, ή έναν καλό φίλο. Και είναι όλα δωρεάν.
18. Η φυσική κατάσταση δεν επιτυγχάνεται εν μία νυκτί. Είναι μια μακροσκελής διαδικασία, κατά την οποία μαθαίνεις συνεχώς. Ασκούμαι για να είμαι σε φόρμα εδώ και πέντε χρόνια, και ακόμη έχω περισσότερα να μάθω και να κάνω. Αλλά η πρόοδος που έχω κάνει είναι εκπληκτική, και όλη αυτή η διαδρομή είναι υπέροχη.
19. Ο προορισμός είναι απλά ένα μικροσκοπικό κομμάτι του ταξιδιού. Ανησυχούμε τόσο πολύ για τους στόχους, για το μέλλον μας, που χάνουμε όλα τα μεγάλα πράγματα που βρίσκουμε στο δρόμο μας. Αν σε έχει πιάσει εμμονή με ένα στόχο, στο τέλος, δε θα το ευχαριστηθείς όταν φτάσεις σε αυτόν. Θα ανησυχείς για τον επόμενο στόχο, τον επόμενο προορισμό.
20. Ένας καλός περίπατος γιατρεύει τα περισσότερα προβλήματα. Θέλεις να χάσεις βάρος και να είσαι σε φόρμα? Περπάτα. Θέλεις να ευχαριστηθείς τη ζωή αλλά να ξοδεύεις και λιγότερα? Περπάτα. Θέλεις να γιατρέψεις το στρες και να αδειάσεις το κεφάλι σου? Περπάτα. Θέλεις να διαλογιστείς και να ζήσεις τη στιγμή? Περπάτα. Αντιμετωπίζεις πρόβλημα στη ζωή σου ή τη δουλειά σου? Περπάτα, και το κεφάλι σου αδειάζει.
21. Παράτα τις προσδοκίες. Όταν έχεις προσδοκίες από έναν άνθρωπο ή μία εμπειρία, μία δουλειά, ένα βιβλίο, τις διακοπές σου – τα βάζεις σε ένα προαποφασισμένο κουτάκι που λίγα έχουν να κάνουν με την πραγματικότητα. Φτιάχνεις μια εξιδανικευμένη εκδοχή κάθε φορά και μετά προσπαθείς να χωρέσεις την πραγματικότητα μέσα σε αυτό το ιδανικό, και συχνά απογοητεύεσαι. Αντ’ αυτού, προσπάθησε να ζήσεις την πραγματικότητα όπως είναι, να την εκτιμήσεις όπως είναι, και να είσαι ευτυχισμένος που υπάρχει.
22. Το να δίνεις είναι τόσο καλύτερο από το να παίρνεις. Δίνε, χωρίς να έχεις την προσδοκία ότι θα πάρεις κάτι σαν αντάλλαγμα, και γίνεται μία πιο αγνή, πιο όμορφη πράξη. Πολύ συχνά δίνουμε κάτι και περιμένουμε να πάρουμε κάτι ίσο σε αξία ή μέγεθος σαν αντάλλαγμα – τουλάχιστον να πάρουμε κάποια ευγνωμοσύνη ή αναγνώριση για τις προσπάθειές μας. Προσπάθησε να αφήσεις στην άκρη αυτή την ανάγκη, και απλά δίνε.
23. Ο ανταγωνισμός πολύ σπάνια είναι τόσο χρήσιμος όσο είναι η συνεργασία. Η κοινωνία μας είναι οργανωμένη απέναντι στον ανταγωνισμό – πως θα ξεπαστρέψουμε ο ένας τον άλλο, πως θα επιζήσει ο πιο δυνατός. Αλλά οι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι να δουλεύουν μαζί για την επιβίωση της φυλής, και η συνεργασία συγκεντρώνει τους πόρους μας και επιτρέπει στον καθένα να συμβάλλει με τον τρόπο που μπορεί.
24. Η ευγνωμοσύνη είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους να βρεις ικανοποίηση. Συχνά είμαστε δυσαρεστημένοι στις ζωές μας, θέλουμε περισσότερα, γιατί δε συνειδητοποιούμε πόσα έχουμε. Αντί να εστιάζεις σε αυτά που δεν έχεις, να είσαι ευγνώμων για τα υπέροχα δώρα που σου έχουν δοθεί: τους αγαπημένους σου και τις απλές απολαύσεις, την υγεία, την όραση, το δώρο της μουσικής και των βιβλίων, τη φύση και την ομορφιά, την ικανότητα να δημιουργείς, και όλα τα άλλα που έχεις. Να είσαι ευγνώμων κάθε ημέρα.
25. Η συμπόνοια για άλλα ζωντανά όντα είναι πιο σημαντική από την απόλαυση. Πολλοί άνθρωποι χλευάζουν τη χορτοφαγία επειδή αγαπούν τη γεύση του κρέατος και του τυριού τόσο πολύ. Βάζουν όμως πιο ψηλά τους γευστικούς κάλυκες τους και το πώς θα τους ευχαριστήσουν. Τους βάζουν πιο ψηλά κι από το να υποφέρουν άλλα συναισθανόμενα πλάσματα. Μπορείς να είσαι απόλυτα υγιής με μια χορτοφαγική (ακόμη και χορτοφαγική της αυστηρής σχολής) διατροφή, άρα το να σκοτώνονται και να βασανίζονται ζώα είναι απολύτως περιττό. Η συμπόνοια σε καταξιώνει πολύ περισσότερο σαν τρόπος ζωής από το να κλείσεις τα μάτια σου στο βασανισμό.
26. Οι γευστικοί κάλυκες αλλάζουν. Πίστευα ότι δε θα άφηνα ποτέ το κρέας, αλλά κάνοντάς το σιγά σιγά, ποτέ δε μου έλειψε. Πίστευα ότι δε θα μπορούσα ποτέ να αφήσω το ανθυγιεινό φαγητό όπως τα γλυκά, τις τηγανιτές αηδίες, τα νάτσος, όλων των ειδών τις ανθυγιεινές τροφές… κι όμως σήμερα θα προτιμούσα να φάω λίγα φρέσκα μούρα ή άλλους ωμούς καρπούς. Περίεργο, αλλά είναι φοβερό πόσο πολύ μπορούν να αλλάξουν οι γευστικοί μας κάλυκες.
27. Δημιούργησε. Ο κόσμος είναι γεμάτος από πράγματα που μας αποσπούν την προσοχή. Πολύ λίγα είναι τόσο σημαντικά όσο είναι το να δημιουργείς. Στη δουλειά μου ως συγγραφέας, δεν υπάρχει τίποτα πιο κρίσιμο από τη δημιουργικότητα. Στη ζωή μου γενικά, η δημιουργικότητα είναι ένα από τα λίγα πράγματα που μου έχει δώσει νόημα. Όταν είναι ώρα να δουλέψεις, απομάκρυνε οτιδήποτε άλλο και δημιούργησε.
28. Βρες την προοπτική που υπάρχει μπροστά σου. Συνήθως, όταν είμαστε ανήσυχοι ή αναστατωμένοι, είναι επειδή έχουμε χάσει την προοπτική μας. Βλέποντας το δάσος και όχι το δέντρο, αυτό το πρόβλημα δε σημαίνει σχεδόν τίποτα. Άστο να περάσει, και συνέχισε.
29. Μην κάθεσαι πάρα πολύ. Σε σκοτώνει. Δραστηριοποιήσου, χόρεψε, τρέξε, παίξε.
30. Χρησιμοποίησε τη μαγεία του ανατοκισμού. Επένδυσε νωρίς, και όλο αυτό θα μεγαλώσει μαγικά. Ζήσε με λίγα, μην χρεώνεσαι, αποταμίευσε όσα μπορείς, και επένδυσέ τα σε αμοιβαία κεφάλαια. Δες τα χρήματά σου να αυξάνονται.
31. Όλα όσα έχουμε διδαχθεί στα σχολεία, και όλα όσα βλέπουμε στα μέσα ενημέρωσης (ειδήσεις, ταινίες, βιβλία, περιοδικά, Internet) έχουν μία οπτική με την οποία είμαστε γεννημένοι να εναρμονιζόμαστε. Δες ποια είναι αυτή η οπτική, και αμφισβήτησέ την. Διερεύνησε αν υπάρχουν εναλλακτικές. Ένα στοιχείο: οι μεγάλες εταιρίες και οργανισμοί ασκούν επιρροή πάνω σε όλες τις πηγές ενημέρωσής μας. Άλλο ένα στοιχείο: διάβασε Chomsky.
32. Μάθε την τέχνη της κατανόησης. Πολύ συχνά κρίνουμε τους ανθρώπους, έχοντας πολύ λίγες πληροφορίες. Αντ’ αυτού, πρέπει να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι κάνουν, να βάλουμε τους εαυτούς μας στη θέση τους, να ξεκινήσουμε υποθέτοντας ότι υπάρχει ένας καλός λόγος να κάνουν αυτό που κάνουν, λαμβάνοντας υπόψη τι παιρνούν. Η ζωή γίνεται πολύ καλύτερη αν μάθεις αυτή την τέχνη.
33. Κάνε λιγότερα. Οι περισσότεροι άνθρωποι προσπαθούν να κάνουν πάρα πολλά. Γεμίζουν τη ζωή τους με λίστες, και πασχίζουν να τις τελειώσουν, κάνοντας τη μία δουλειά μετά την άλλη. Πέταξε τις λίστες και απλά κάτσε σκέψου τι είναι σημαντικό. Σταμάτα να λειτουργείς σαν μηχανή και εστίασε σε αυτό που αγαπάς. Κάντο με αγάπη.
34. Κανείς δεν ξέρει τι κάνει σαν γονιός. Όλοι προσποιούμαστε, κι ελπίζουμε να το κάνουμε σωστά. Σε μερικούς ανθρώπους οι λεπτομέρειες γίνονται έμμονη ιδέα και χάνουν το κομμάτι που έχει πλάκα. Εγώ πάλι, προσπαθώ να μην τους αναστατώνω πάρα πολύ, να τους δείχνω ότι έχουν την αγάπη μας, να απολαμβάνω τις στιγμές που μπορώ μαζί τους, να τους δείχνω ότι η ζωή έχει πλάκα, και να μην είμαι εμπόδιο στο δρόμο τους όσο προσπαθούν να γίνουν οι απίστευτοι άνθρωποι που πρόκειται να γίνουν. Που ήδη είναι.
35. Η αγάπη βγαίνει σε πολλές γεύσεις. Αγαπώ τα παιδιά μου περισσότερο από όσο θα μπορούσα ποτέ να καταλάβω ακόμη κι ο ίδιος. Αγαπώ το καθένα με διαφορετικό τρόπο, και ξέρω ότι το καθένα είναι τέλειο με τον δικό του τρόπο.
36. Η ζωή είναι υπερβολικά σύντομη. Μπορεί να αισθάνεσαι ότι υπάρχει απίστευτος χρόνος μπροστά σου, αλλά περνάει πολύ γρηγορότερα απ’ όσο νομίζεις. Τα παιδιά σου μεγαλώνουν τόσο γρήγορα, που δεν προλαβαίνεις να το καταλάβεις. Καταλήγεις να έχεις γκρίζα μαλλιά πριν καλά καλά καταφέρεις να δεις όλες τις πλευρές της ζωής. Εκτίμησε κάθε στιγμή.
37. Αμφιβολίες και φόβος θα προσπαθήσουν να σε σταματήσουν. Θα διστάσεις να κάνεις μεγάλα πράγματα, να τρέξεις σε νέες περιπέτειες, να δημιουργήσεις κάτι νέο και να το βγάλεις έξω στον κόσμο, εξαιτίας του φόβου και της αμφιβολίας στον εαυτό σου. Όλο αυτό θα γίνει κάπου εκεί μέσα στο μυαλό σου – εκεί που δεν καταλαβαίνεις καν ότι γίνεται. Να έχεις επίγνωση αυτών των φόβων και αμφιβολιών. Ρίξε τους λίγο φως.
38. Έχω πολλά ακόμη να μάθω. Αν υπάρχει κάτι που έχω μάθει, αυτό είναι ότι δεν ξέρω σχεδόν τίποτα, και ότι συχνά είμαι λάθος σε αυτά που νομίζω ότι ξέρω. Η ζωή έχει πολλά μαθήματα ακόμη να με διδάξει, και ανυπομονώ.
Zenhabits.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχολιάστε ότι διαβάζετε και βοηθήστε το κουνάβι να μάθει περισσότερα για το τι προτιμάτε να διαβάζετε!