Ελληνικές παροιμίες

Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω.

Ο ανήφορος φέρνει κατήφορο.
Ο άνθρωπος ότι μπορεί κι ο Θεός ότι θέλει.
Ο αποθανών δεδικαίωται.
- Οι τεθνεώτες δεδικαίωνται.
Ο Απρίλης ρίχνει τη δροσιά κι ο Μάης τα λουλούδια.
Ο άρρωστος θέλει γιατρό κι ο πεθαμένος κλάμα.
Ο βήχας, ο έρωτας και τα λεφτά δεν κρύβονται.
- Ο βήχας, ο έρωτας και ο παράς δεν κρύβονται.
Ο βρεγμένος τη βροχή δεν τη φοβάται.
Ο γάιδαρος είν' γάιδαρος και ας φορεί και σέλα.
Ο γάτος κι ο καλόγερος πολυαγαπούν το ψάρι, κι η παντρεμένη το φιλί, κι η λεύτερη το χάδι.
Ο γέγονε, γέγονε.
- Ό,τι έγινε, έγινε. (Πβ.Ιω.ΙΘ'22)
Ο Γενάρης δεν γεννά μήτε αυγά μήτε πουλιά, μόνο χιόνια και νερά.
Ο γέγραφα γέγραφα.
- Ότι γράφει δεν ξεγράφει.
Ο γραμμάτων άπειρος ου βλέπει βλέπων.
- Ο αγράμματος είναι στην ουσία τυφλός.
Ο δέ ψευδής λόγος γίνεται παρά το πρώτον ψέυδος.
Ο δικηγόρος ναν΄παλιός και ο γιατρός σου νέος.
Ο έρως χρόνια δεν κοιτά.
Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω.
Ο θάνατός σου η ζωή μου.
Ο Θεός αγαπάει τον κλέφτη, αγαπάει και το νοικοκύρη.
- Ο θεός αγαπάει τον κλέφτη, μα σαν τον νοικοκύρη, όχι.
Ο θεός βλέπει βουνά και ρίχνει χιόνι.
Ο θεός έφκιασε τον κόσμο κι είπε: "Οπόχει μυαλό ας πορεύεται." (Κεφαλονίτικη )
Ο θεός οικονομάει κι ο διάολος τα χαλάει.
Ο καθένας για λόγου του κι ο θεός για όλους. (Κεφαλονίτικη)
Ο καθένας με τα λόγια χτίζει ανώγια και κατώγια.
Ο καθένας την πορδή του μοσχολίβανο την έχει. (από Μακεδονία)
Ο καιρός είναι γιατρός.
Ο κακός το πρωί, το βράδυ χειρότερος. (Βυζαντινή)
Ο κανατάς όπου θέλει κολλάει τα χερούλια. (Κεφαλονίτικη)
Ο καλόγερος κοιμάται κι ο Θεός του μαγειρεύει.
Ο καλός καλό δεν έχει.
Ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται.
- Ο καλός καραβοκύρης στη φουρτούνα φαίνεται.
Ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει.
Ο καλός ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται.
Ο κερατάς το μαθαίνει πάντα τελευταίος.
Ο κλέψας του κλέψαντος.
Ο κόσμος τό 'χει τούμπανο κι αυτός κρυφό καμάρι.
Ο κουζουλός ο γάιδαρος, πάντα πουλάρι δείχνει.
Ο κουτσός με το 'να πόδι δίνει μια και πάει στην Πόλη.
Ο Κρητικός δεν ξέρει από θάλασσα.
Ο λόγγος δεν εφοβήθει το τσεκούρι μα το στειλιάρι. (Αρκαδία)
Ο λύκος δε βρωμίζει τη φωλιά του.
Ο λύκος έχει τ' όνομα κι η αλεπού τη χάρη.
Ο λύκος κι αν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί του, μήτε τη γνώμην άλλαξε μήτε την κεφαλήν του.
Ο λύκος σαν γεράσει, μασκαράς των σκυλιών γίνεται.
Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται.
- Ο λύκος στην αντάρα χαίρεται.
- Στην αντάρα τρέχει ο λύκος.
Ο Μάης έχει τ' όνομα ο Απρίλης τα λουλούδια.
Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε και πάλι ξαναχιόνισε.
Ο Μάρτης πότε κλαίει και πότε γελάει.
Ο Μάρτης ώρα βρέχει και χιονίζει κι ώρα μαρτολουλουδίζει.
Ο μέν λόγος θαυμαστός, ο δέ λέγων άπιστος.
Ο μη δαρείς ου παιδεύεται.
- Αν δε φάει κανείς ξύλο δε μαθαίνει γράμματα.
Ο μη εργαζόμενος μηδέ εσθιέτω.
Ο μπακάλης αν μπαταξιάνει, τα παλιά τεφτέρια πιάνει.
- Όποιος δεν εργάζεται δεν πρέπει να τρώει. (Πβ. Παύλ. Τιμόθ. Γ'10)
Ο μη ων μεθ' ημών καθ' ημών (εστί).
- Όποιος δεν είναι με το μέρος μας είναι εναντίον μας. (Πβ. Ματθ. ΙΒ'30)
Ο νοικοκύρης είναι το αλάτι του σπιτιού.
Ο νόμος είναι νόμος.
Ο ξυπόλυτος είδε τον κουτσό και παρηγορήθηκε.
Ο παπάς ευλογάει πρώτα τα γένια του.
Ο παπουτσής ξυπόλητος κι ο ράφτης μπαλωμένος.
Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται.
Ο πλούσιος έχει την τιμή, ο πλούσιος και τη δόξα.
Ο πνιγμένος απ' τα μαλλιά του πιάνεται.
Οποιος περιμένει απ΄τη γειτονιά γεύεται μα δε δειπνά. (Ζάκυνθος)
Ο που αγάλι-αγάλι περπατεί μακριά μπορεί να πάει.
Ο που έχει κόρη ακριβή, του Μάρτη ο ήλιος μην τη δει.
Ο που καβαλάει ξένο άλογο, μεσοδρομίς πεζεύει.
Ο που ζυγιέται στους γκρεμούς βουνά μην ανεβαίνει.
Ο σκισμένος το σκίσιμο δεν το φοβάται. (Αχαΐα)
- Ο σκισμένος κι' αν σκιστεί πόνο δεν θα αισθανθεί. (Αχαΐα)
Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.
Ο σπόρος κι ο παράς, αν δεν σκορπιστούν δεν αυγαταίνουν.
Ο τεμπέλης κι ο φαγάς ή χωροφύλακας ή παπάς. (Αρκαδία)
Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.
- Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα σαν τύχει και θυμώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει.
Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό.
Ο Χάρος φίλους και εχθρούς σ' ένα τραπέζι σμίγει.
Ο χειρότερος κουφός είν' αυτός που δε θέλει ν' ακούσει.
Ο χοίρος τη λάσπη κυνηγά.
Ο χορός καλά κρατεί.
Ο ψεύτης κι ο κλέφτης το πρώτο χρόνο χαίρονται.
Οι αιώνες αντιγράφουν αλλήλους. (αρχαιοελληνικό ρητό)
Οι ακαμάτρες κι οι χαζές έχουν τις τύχες τις καλές. (σκωπτικό-χιουμοριστική)
- Οι πουτάνες κι οι τρελές έχουν τις τύχες τις καλές. (σκωπτικό-χιουμοριστική)
Οι γύφτοι τα μαλώματα για πανηγύρια τά 'χουν
Οι δρόμοι είναι ανοιχτοί και τα σκυλιά δεμένα.
Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους.
Οι κάμποι θρέφουν άλογα και τα βουνά λεβέντες.
Οι μούτσοι που γαμούσαμε 'γίναν καπεταναίοι. (σκωπτικό-χιουμοριστική)
Οι όψιμες θέλουν βροχές κι οι πρώιμες δροσούλες.
Οι πολλοί καπεταναίοι ρίχνουν έξω το καράβι.
Οι πολλοί μάγειροι τη χαλάν τη σούπα.
Οι Χιώτες πάνε δυο-δυο.
Οκτώβρη και δεν έσπειρες, οκτώ σακιά δε γέμισες.
- Οκτώβρη και δεν έσπειρες, στάρι μην περιμένεις.
Όλα εδώ πληρώνονται.
Όλα τα δάχτυλα δεν είναι ίσα.
Όλα τα πουλιά μισεύουν, οι κοράκοι μόνο μένουν.
Όλα τα φαντάσματα, του ύπνου αναγελάσματα.
Όλα τά 'χε η Μαριωρή, ο φερετζές της έλειπε.
Όλα του γάμου δύσκολα κι η νύφη γκαστρωμένη.
Όλες οι μέρες είναι του Θεού.
Όλο το αβγό στην πίτα.
Όλοι κλαίνε τον πόνο τους κι ο μυλωνάς τ' αυλάκι.
Όλοι οι καλοί μαζί, κι ο ψωριάρης χώρια.
- Όλοι όλοι αντάμα κι ο ψωριάρης χώρια.
- Όλοι όλοι αντάμα κι ου ψώριαβος αχώρια.
Όλοι στο ίδιο καζάνι βράζουμε.
Όμοιος ομοίω αεί πελάζει.

Όμοιος τον όμοιο αγαπά κι όμοιος τον όμοιο θέλει.
Όμοιος τον όμοιο και η κοπριά τα λάχανα.
Όμοιος τον όμοιο γύρευε, πουτάνα την πουτάνα, κι ο κερατάς τον κερατά να περπατούν αντάμα.

Όμοιος στον όμοιο κι η κοπριά στα λάχανα.
Ομορφιά χωρίς χάρη, αγκίστρι χωρίς δόλωμα.
Όνομα και μη χωριό.
Όντες θέλει να χαλάσει ο θεός το μέρμυγκα, του βάνει φτερά και πετάει. (Κεφαλονίτικη)
Ονείρατα μοι λέγεις.
Όπερ έδει δείξαι.
Όπερ και εγένετο.
Όποιος αγάλια περπατεί, πολύ μακριά πηγαίνει.
Όποιος αέρας κι αν φυσά, ο μύλος πάντα αλέθει.
Όποιος βιάζεται σκοντάφτει.
Όποιος βγάνει και δε βάνει, γρήγορα στον πάτο φτάνει.
Όποιος γελάει τη γη κι η γης τόνε γελάει.
Όποιος γίνεται πρόβατο τον τρώει ο λύκος.
Όποιος γυρίζει, μυρίζει κι όποιος κάθεται, βρωμάει.
Όποιος δε θέλει να ζυμώσει πέντε μέρες κοσκινίζει.
Όποιος δε θέλει κούρταλα, στο χαλκιδειό δεν πάει.
Όποιος δε μιλεί τον θάφτουν.
Όποιος δεν έχει μαυρομάτα, φιλάει την τσιμπλομάτα.
Όποιος δεν έχει μυαλό έχει πόδια.
Όποιος δεν κάνει τρέλες στα νιάτα του, τις κάνει στα γεράματά του.
Όποιος δεν τιμάει τη γυναίκα του, την κάνει άτιμη.
Όποιος διαβάζει με τ' αρχίδια, γαμάει με τα μάτια. (για την πρεσβυωπία)
Όποιος διάβολο αγόρασε, διάβολο πουλάει.
Όποιος είν' έξω απ' το χορό, πολλά τραγούδια ξέρει.
Όποιος έκανε γούμενος έκανε και κελάρης.
Όποιος έχει μαχαίρι τρώει πεπόνι.
Όποιος έχει πολύ πιπέρι βάζει και στα λάχανα.
Όποιος έχει τα γένια έχει και τα χτένια.
Όποιος έχει τη μύγα μυγιάζεται.
Όποιος θέλει ν' αγαπήσει, θέλει να χασομερήσει, θέλει άσπρα να ξοδιάσει και να μη τα λογαριάσει.
Όποιος θέλει τα πολλά χάνει και τα λίγα.
Όποιος καεί απ' το χυλό φυσάει και το γιαούρτι.
- Όποιος καει στο κουρκούτι φυσάει και το γιαούρτι.
Όποιος καμαρώνει γι' αφεντιά, πρέπει κι αφέντης να 'ναι.
Οποίος κεντάει το γάιδαρο μυρίζεται τις πορδές του.
Όποιος κοροϊδεύει, κοροϊδεύει τον εαυτό του.
Όποιος μπλέκει με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.
- Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες.
Όποιος νύχτα περπατεί, λάσπες και σκατά πατεί.
- Όποιος στα σκότη περπατεί, σε λάσπες και σκατά πατεί.
Όποιος ξένο σκύλο θρέφει, μόνο το λουρί του μένει.
Όποιος πίνει βερεσέ, δυο φορές μεθάει.
Όποιος πηδάει πολλά παλούκια, ένα μπαίνει στον κώλο του.
Όποιος πρόλαβε τον Κύριο είδε.
Όποιος σκάβει το λάκκο του άλλου πέφτει ο ίδιος μέσα.
Όποιος σπέρνει ανέμους θερίζει θύελλες.
Όποιος σπέρνει τον Οκτώβρη έχει τρεις σωρούς τ' αλώνι.
Όποιος στα είκοσι δεν έχει νου, στα τριάντα ας μην προσμένει.
Όποιος στην ξέρα περπατεί και θάλασσα γυρεύει, ο διάβολος οπίσω του κουκιά του μαγειρεύει.
Όποιος τα φίδια κυνηγά, φίδι θα τον δαγκώσει, κι όποιος τον κίνδυνο αγαπά, αυτός θα τον σκοτώσει.
Όποιος φεύγει απ' το μαντρί, τον τρώει ο λύκος.
Όποιος φυλάει τα ρούχα του, του μένουν τα μισά.
Όποιος χάνει στα χαρτιά κερδίζει στην αγάπη.
Όπου αγάλι-αγάλι περπατεί, μακριά μπορεί να πάει.
Οπου αγαπάς κατούρησε και όπου μισείς χτενίσου και όπου πολύ-πολύ μισείς, κάτσε κι απονυχίσου.
Όπου ακούς πολλά κεράσια, κράτα και μικρό καλάθι.
Όπου βλέπεις μάσα, κάτσε κι όπου βλέπεις ξύλο, τρέχα.
Όπου γάμος και χαρά η Βασίλω πρώτη.
Όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος.
Όπου δεν τα βγάζει πέρα ο διάολος μοναχός του, στέλνει τη γυναίκα.
Όπου είσαι ήμουνα, και όπου είμαι θά'ρθεις (ή θα φτάσεις).
Όπου έχει δυο αγαπητικές χαρά έχει μεγάλη, γιατί όταν μαλώνει με τη μια κινάει και πάει στην άλλη.
Όπου λαλούν πολλά κοκόρια, αργεί να ξημερώσει.
- Όπου λαλούν πολλοί κοκόροι, αργεί να ξημερώσει.
Όπου 'ναι καλορίζικος γεννάει κι ο κοκοράς του.
Όπου πάνε τα πολλά πάνε και τα λίγα.
Όπου πεθαίνουνε πολλοί, θάνατο μη φοβάσαι.
Όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά.
Όπου φτύνουν πολλοί μαζί, κυλάει ποτάμι.
Όπου φτωχός κι η μοίρα του.
Όπως έστρωσες θα κοιμηθείς.
Όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια.
- Όσα δεν φτάνει η αλεπού τα λέει αγουρίδες.
Όσα είπαμε, νερό κι αλάτι.
Όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος.
Όσα φέρνει η ώρα δε τα φέρνει ο χρόνος.
- Όσα φέρνει η ώρα, ΔΕΝ τα φέρνει ο χρόνος.
- Όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η στιγμή.
Ορθιο το φεγγαράκι ξαπλωτός ο βαρκάρης.
Όσες πράσινες φοράδες, τόσες καλοπεθεράδες.
Όση ώρα μίλαγες πατέρα, ξέρεις πόσες μύγες έχαψε ο σκύλος; (Αρκαδία)
Οσο αραιά είναι τα σκόρδα τόσο χοντραίνουνε (Κρήτη)
Ὅσον ζῇς φαίνου /μηδὲν ὅλως σὺ λυποὺ· /πρὸς ὀλίγου ἐστὶ τὸ ζῆν. /τὸ τέλος ὁ χρόνος ἀπαιτεῖ.
Όσο καθίζει ο κερατάς, το κέρατό του αυξάνει.
Όσο κι αν γέρασε ο Χριστός πέντε θαύματα τα κάνει.
Όσο πίν' η πεθερά μας τόσο μας καλοχαιρετάει.
Όσος είσαι πάντα φαίνου και κομμάτι παρακάτω.
Όταν ακούς την αρκούδα στου γείτονα την αυλή, καρτέρα τη και στη δική σου. (Αρκαδία)
Όταν ανακατώσεις τα σκατά, βρωμάνε.
- Όσο σκαλίζεις τα σκατά, βρωμάνε περισσότερο.
Όταν ασπρίσει ο κόρακας και γίνει περιστέρι.
Όταν γελάς μη σκεύτεσαι, μα όταν κλαις το ίδιο.
Όταν δεις ακρίβεια, καρτέρειε και τη φθήνεια.
Όταν δεν μπορεί να δείρει το γάιδαρο, δέρνει το σαμάρι.
Όταν διψάει η αυλή σου νερό έξω μη χύσεις.
Όταν ευρείς το φόρτωμα πληρώσου το κουρμέκι.
Όταν έχεις και δεν τρως, πρέπει να σε δει γιατρός.
Όταν θέλεις να φτιάξεις πορτοκαλάδα, θέλεις πορτοκάλια. Άσχετα αν οι πατάτες είναι πιο φθηνές.
Όταν θέλω εσύ δεν θέλεις, τώρα που δεν θέλω, θέλεις, μάθε τώρα, που δεν θέλω, για να θέλεις, όταν θέλω.
Όταν κλείνει μια πόρτα, ανοίγει ένα παράθυρο.
Όταν κλείνει μια πόρτα, κλείνει κι ένα παράθυρο.
Όταν κοιμάται ο γιόκας μου ψωμί δε μας γυρεύει.
Όταν λείπει η γάτα, χορεύουν τα ποντίκια.
Όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια Ο ΘΕΟΣ γελάει!!!
Όταν ο μήνας δεν έχει ρώ (ρ) το κρασί θέλει νερό.
Όταν χτυπιούνται δυο σταμνιά, το ένα απ' τα δύο θα σπάσει.
Όταν ψοφήσουν τ' άλογα, έχουν τιμή τα γαϊδούρια.
Ό,τι βρέξει ας κατεβάσει.
Ό,τι δίνεις παίρνεις.
Ότι λάμπει δεν είναι χρυσός.
Ό,τι μέλλει δεν ξεμέλλει.
Ού γαμείς άν νούν έχης (Μένανδρος στους Δειπνοσοφιστές/επιτομή του Αθήναιου του σοφιστή).
Ου γαρ έρχεται μόνον (το γήρας).
Οὐ φροντὶς Ἱπποκλείδῃ.
- Ο Ιπποκλείδης δε δίνει δεκάρα (δηλ. δεν τον νοιάζει). Θουκυδίδης, Ιστορίαι 6.129.
Ουδείς αναντικατάστατος.
Ουδείς εκών κακός.
- Κανείς δεν είναι κακός με τη θέλησή του (μία από τις βασικότερες διδαχές του Σωκράτη).
Ουδείς μωρότερος των ιατρών, αν δεν υπήρχαν οι διδάσκαλοι.
Ουδείς χειρότερος εχθρός από τον ευεργετηθέντα φίλο.
Ουδέν κακόν αμιγές καλού.
Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον.
Ουκ εα με καθεύδειν το του Μιλτιάδου τρόπαιον.
- Δε με αφήνει να κοιμηθώ (να ησυχάσω) η νίκη του Μιλτιάδη. Είναι η περίφημη φράση που έλεγε ο Θεμιστοκλής μετά τη νίκη των Αθηναίων στον Μαραθώνα. Άλλοι την αποδίδουν στη φιλοδοξία και στη ζήλεια του Θεμιστοκλή, και άλλοι στην ανησυχία και στον φόβο του ότι οι βάρβαροι θα ξαναχτυπούσαν σύντομα την Ελλάδα, όπως το διορατικό του δαιμόνιο διέβλεπε.
Ουκ εν τω Άδη μετάνοια.
Οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ, ἀλλ᾿ ἐν τῷ εὖ τὸ πολύ.
Ουκ επ' άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος.
- Ο άνθρωπος δεν αξίζει να ζει μόνο για την υλική τροφή του.
Ούτε γάμος δίχως κλάματα, ούτε κηδεία δίχως γέλια.
Ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Ούτε γης ούτε ουρανού άπτεται.
Ούτε κρύο ούτε ζέστη.
Ούτε το διάβολο να δεις, ούτε τον σταυρό σου να κάνεις.
Όύτε ψύλλος στον κόρφο του (δε θά 'θελα νά 'μαι).
Οὖτις ἐμοὶ γ' ὄνομα. (Οδυσσέας στον Πολύφημο)
- Κανένας είναι τ' ονομά μου.
Ού το εράν νόσος, αλλά το μη εράν.
Ουκ αντιλέγοντα δέι τόν αντιλέγοντα πάυειν, αλλά διδάσκειν - ουδέ γάρ τόν μαινόμενον αντιμαινόμενός τις ιάται.
Όχι Γιάννης, Γιαννάκης.
Όψιμος γιος δε θα γνωρίσει πατέρα. (Βυζαντινή)