Εκατομμύρια άνθρωποι στην Αφρική είναι θύματα μιας νέας μορφής πειρατείας, της αρπαγής γης, από ξένες επιχειρήσεις και επενδυτικά σχήματα, συνήθως σε συνεργασία με τις κυβερνήσεις και τις τοπικές Αρχές των χωρών τους.


Αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις περιοχές στις οποίες ζούσαν και χάνουν το δικαίωμα να καλλιεργούν τις εκτάσεις που παραδοσιακά τους ανήκαν, είτε επειδή δεν είχαν τη δυνατότητα και τις γνώσεις ώστε να διεκδικήσουν τίτλους ιδιοκτησίας είτε διότι οι κυβερνήσεις και οι τοπικές Αρχές συνάπτουν έωλες συμφωνίες πώλησης ή μακρόχρονης μίσθωσης με «επενδυτές». Μόνο το 2009 και μόνο στην Αφρική, αγοράστηκαν ή μισθώθηκαν εκτάσεις 600 εκατ. στρεμμάτων, δηλαδή ίσες με ολόκληρη τη Γαλλία...

«Η Διεθνής Συμμαχία για τη Γη (International Land Coalition), στην οποία συνεργάζονται πλήθος μη κυβερνητικών οργανώσεων και αστικών εταιρειών, υπολογίζει ότι περίπου 800 εκατ. στρέμματα επιπλέον βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση για αγορά ή μακρόχρονη μίσθωση στην Αφρική», επισημαίνει μιλώντας στη Real planet ο Φρεντερίκ Μουσό, διευθυντής του Oakland Institute. «Επειδή οι περισσότερες τέτοιες συμφωνίες έχουν κυρίως κερδοσκοπικό χαρακτήρα, εκτιμούμε ότι η τάση θα ακολουθεί τις διακυμάνσεις στις διεθνείς αγορές τροφίμων και πετρελαίου».

Στη συνέχεια οι εκτάσεις αυτές -που συχνά ήταν η μοναδική πηγή τροφής για χιλιάδες χωριά- χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια τροφίμων τα οποία προορίζονται για χώρες με επισιτιστικό πρόβλημα ή ακόμη και για την παραγωγή βιοκαυσίμων, που καταλήγουν σε «ανεπτυγμένες» χώρες του Δυτικού κόσμου.

Μέρος των κεφαλαίων που χρησιμοποιούνται σε αυτές τις πειρατικές επιχειρήσεις προέρχονται από άκρως ευυπόληπτα ιδρύματα, ακόμη και πανεπιστήμια, όπως το Harvard και το Vanderbilt, τα οποία διαχειρίζονται επενδυτικά funds που συνδέονται με τράπεζες όπως η Goldman Sachs και η JP Morgan. Πολυετείς μελέτες του μη κερδοσκοπικού ιδρύματος Oakland Institute δείχνουν ότι η πρακτική αυτή, της «αρπαγής» γης, κλιμακώνεται με ανησυχητικούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια, ταυτόχρονα με τις «ανεξήγητες» κερδοσκοπικές αυξήσεις των τιμών για τρόφιμα και καύσιμα στις διεθνείς αγορές.

Αγώνας επιβίωσης

Κάποιες χώρες της Μέσης Ανατολής, κυρίως του Αραβικού Κόλπου, αναγκάζονται να αναζητήσουν στην Αφρική καλλιεργήσιμη γη για να καλύψουν τις ανάγκες των πολιτών τους, εφόσον οι ίδιες δεν διαθέτουν αρκετές εκτάσεις και η γεωμορφολογία ή το κλίμα τους δεν επιτρέπει την παραγωγή τροφίμων. Τυπικό παράδειγμα είναι το Κατάρ, μια χώρα όπου μόνο το 1% της έκτασής της είναι κατάλληλο για καλλιέργεια. Για να καλύψει τις ανάγκες του αγόρασε 400.000 στρέμματα στην Κένυα για την παραγωγή σιτηρών, άλλες εκτάσεις στο Βιετνάμ και την Καμπότζη για την καλλιέργεια ρυζιού και στο Σουδάν για φυτικά έλαια, στάρι και καλαμπόκι. Χώρες όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Κορέα αναζητούν επίσης εκτάσεις σε άλλα κράτη της Ασίας και της Αφρικής, για να αποκτήσουν «διατροφική ασφάλεια». Στις περισσότερες από τις περιπτώσεις οι εκτάσεις που εξασφαλίζουν καλλιεργούνταν παραδοσιακά (αν και όχι εντατικά, δηλαδή με βιώσιμο τρόπο) από τους κατοίκους των περιοχών αυτών.

Αυτές οι αρπαγές γης βρίσκονται στο όριο του ηθικού. Γίνονται με στόχο να καλυφθούν οι διατροφικές ανάγκες ολόκληρων λαών, ιδίως σε χώρες με ραγδαία αύξηση πληθυσμού και βιοτικού επιπέδου. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, οι «επενδύσεις» στην «πειρατεία» γης έχουν ως μοναδικό στόχο την κερδοσκοπία σε ελκυστικούς τομείς, όπως η παγκόσμια αγορά τροφίμων και καυσίμων.

«Αγοραστές δεν είναι μόνο οι αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Κίνα και η Ινδία. Πολλές δυτικές χώρες έχουν έντονη εμπλοκή. Στους “παίκτες” περιλαμβάνονται ευρωπαϊκά hedge funds που συχνά διαχειρίζονται κεφάλαια ακόμη και από αμερικανικά πανεπιστήμια, ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες με ειδίκευση στα αγρο-καύσιμα και αμερικανικές επενδυτικές εταιρείες», λέει ο Φρ. Μουσό.

Φρούδες υποσχέσεις

Συνήθως -επισημαίνει το Oakland Institute σε πρόσφατη έκθεσή του- οι αγορές ή μακρόχρονες ενοικιάσεις συνοδεύονται από υποσχέσεις για άφθονες θέσεις εργασίας, ανάπτυξη των γύρω περιοχών και άλλα δελεαστικά. Η βιομηχανική γεωργία, όμως, βασίζεται στην τεχνολογία και απαιτεί ελάχιστα ανθρώπινα χέρια, οπότε το όφελος είναι ελάχιστο.

Οι συμφωνίες αυτές συχνά έχουν αποικιοκρατικούς όρους: ένα παράδειγμα που αναφέρει το αμερικανικό ίδρυμα αφορά έκταση εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων στο Σουδάν, που νοικιάζονται σε αμερικανική «επενδυτική» εταιρεία προς 1 δολάριο ανά εκτάριο (4 στρέμματα) ετησίως, για 99 χρόνια, με τετραετή περίοδο χάριτος, ελεύθερη δωρεάν πρόσβαση στους υδάτινους πόρους της περιοχής και 25ετή φορολογική ασυλία! Παρόμοιες συμφωνίες προφανώς δεν είναι διαθέσιμες για τους κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι στη συντριπτική πλειονότητά τους διαθέτουν μόλις 20 στρέμματα ανά οικογένεια για να καλύψουν τις ανάγκες τους.


real.gr

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχολιάστε ότι διαβάζετε και βοηθήστε το κουνάβι να μάθει περισσότερα για το τι προτιμάτε να διαβάζετε!

 
Top